ՏԱՍՆՈՐԴԱԿԱՆ ԿՈՏՈՐԱԿՆԵՐԻ ԿԼՈՐԱՑՈՒՄԸ

ՏԱՍՆՈՐԴԱԿԱՆ ԿՈՏՈՐԱԿՆԵՐԻ ԿԼՈՐԱՑՈՒՄԸ

Օրինակ՝ ենթադրենք, թե պետք է ցանկապատել ուղղանկյունաձև հողամասը, որի պարագիծը 628,816 մ է։ Իհարկե, անհրաժեշտ շինանյութի քանակությունը հաշվարկելիս սանտիմետրերն ու միլիմետրերը հաշվի չեն առնվում։ Եվ այդ պատճառով տվյալ թիվը կլորացնում են՝ նրա վերջին երկու կարգերում գրված թվերը փոխարինելով 0‐ներով և համարելով, որ այն մոտավորապես հավասար է 628,8‐ի։ Դա գրի է առնվում այսպես. 628,816 ≈ 628,8

Այստեղ տրված թիվը փոխարինված է ավելի փոքրով. մոտավոր թիվը` 628,8-ը, 628,816-ից փոքր է (պակաս է) 0,016-ով։ Ասում են, որ այս  դեպքում կատարված է պակասորդով կլորացում մինչև տասնորդականների կարգը։ Մինչև տվյալ կարգը պակասորդով կլորացման ժամանակ բոլոր թվանշանները, որոնք թվի գրառման մեջ գրված են տվյալ կարգից աջ, փոխարինվում են 0-ներով։ Նույն 628,816 թիվը կարելի է կլորացնել նաև հավելուրդով՝ համարելով, որ 628,816 ≈ 628,9։ Այս դեպքում մոտավոր թիվը տրվածից մեծ է 0,084-ով։ Մինչև տվյալ կարգը հավելուրդով կլորացման ժամանակ բոլոր թվանշանները, որոնք թվի գրառման մեջ գրված են տվյալ կարգից աջ, փոխարինվում են 0-ներով, իսկ տվյալ կարգի թվին 1 է գումարվում։

ա) եթե թվի գրառման մեջ տվյալ կարգից աջ գրված է 0, 1, 2, 3, 4 թվանշաններից մեկը, ապա պետք է կատարել պակասորդով կլորացում. բ) եթե թվի գրառման մեջ տվյալ կարգից աջ գրված է 5, 6, 7, 8, 9 թվանշաններից մեկը, ապա պետք է կատարել հավելուրդով կլորացում։

Առաջադրանքներ

1. Թիվը պակասորդով կլորացրե՛ք մինչև տասնորդականները. ա)
   0,9382=0
    դ) 1,0625=1
    է) 200,18=200
    բ) 28,2897=28
   ե) 80,0388=80
    ը) 567,9111=567
   գ) 100,5621=100
    զ) 6,0999=6
    թ) 0,0008=0
2. . Թիվը հավելուրդով կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները.
    ա) 7,8932=8
    դ) 0,9999=1
   է) 2,3845=3
    բ) 85,0639=86
    ե) 65,6788=66
   ը) 18,0936=19
   գ) 0,1111=1
    զ) 721,8957=722
   թ) 55,6009=56
3. . Ասե՛ք, թե մինչև որ կարգն է կլորացված թիվը.
    ա) 93,6527 ≈ 93,65 հարյուրական
   գ) 0,563891 ≈ 0,564 միավոր
    ե) 0,7014 ≈ 1 միավոր
   բ) 734,82 ≈ 735 հազրերդական
    դ) 0,563891 ≈ 0,6 միավոր
   զ) 0,102 ≈ 0 միավոր
4. . Գրե՛ք այն բոլոր թվանշանները, որոնք աստղանիշի փոխարեն գրելու դեպքում կլորացումը ճիշտ կատարված կլինի.
   ա) 2,66 ≈ 2,66 3
    գ) 18,6 ≈ 18,5 19
    ե) 7,5 ≈ 7,5 8
    բ) 0,3∗ ≈ 0,3 0
    դ) 25,03∗ ≈ 25,04 25
    զ) 800,00∗ ≈ 800 800
5. Հաշվե՛ք և պատասխանը կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները.
6.  ա) 0,377 + 3,409 – 2,1006=6.6854=7
    գ) 4,5 + 0,3796 + 1,225,= 6.1046=7
   բ) 12,4589 – 6,27 + 1,395=7.5839=8
    դ) 0,1 – 0,01 – 0,001=0.089=0
7. . Կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները և համեմատե՛ք թվերը.
    ա) 0,136 և 0,144 0=0
    դ) 12,129 և 12,131 12=12
    բ) 2,254 և 2,256 2=2
   ե) 7,9951 և 8,0049 8=8
    գ) 3,769154 և 3,767002 4=4
    զ) 0,009 և 0,001 0=0
8.  Ուղղանկյունանիստի երկարությունը, լայնությունը և բարձրությունը համապատասխանաբար 12,4 դմ, 5,08 դմ և 3,6 դմ են։ Գտե՛ք ուղղանկյունանիստի ծավալը և պատասխանը կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները։
   124 508
   1012
   62000
   63.0012
   
   630012 36
   3780072
   227
   
   
9. Գտե՛ք ամենափոքր հնգանիշ թվի և ամենամեծ եռանիշ թվի տարբերությունը։
   10000-999=9001
10. 50 թիվը նախ մեծացրել են 25 %-ով, ապա ստացված թիվը փոքրացրել են 20 %-ով։ Ինչպիսի՞ թիվ է ստացվել` 50-ից մե՞ծ, թե՞ փոքր։
    50=50