ՀՀ Արագածոտնի մարզը իր աշխարհագրական դիրքով, տնտեսական եւ քաղաքական, պաշտպանական նշանակությամբ, բնակլիմայական պայմաններուվ միշտ էլ կարեւոր դեր է ունեցել հայոց պատմության բոլոր ժամանակներում:Արագածոտնի մարզը գտնվում է Հայաստանի արևմտյան մասում։

Մարզում պահպանվել են դեռևս նախնադարյան մարդու բնակության, կիկլոպյան ամրոցների հետքեր, պաշպանական ու պաշտամունքային հնադարյան բազմաթիվ կառույցների մնացորդներ:

Մարզը երեք կողմից շրջապատված է լեռներով, որոնցից մեկը Հայաստանի ամենաբարձր լեռնագագաթ Արագածն է (4,090 մ): Արագածոտնի մարզկենտրոնը և ամենամեծ քաղաքը Աշտարակն է։



Արագած լեռ
Արագածի անվան ծագումը կապվում է Հայկի որդի Արամանյակի հետ: Մեկ այլ վարկածով՝ Արագածը կոչվել է Արա աստծո անունով և նշանակում է Արայի գահ: Լեռը Հարավային Կովկասի ամենաբարձր գագաթն է և մշտակապես գտնվում է լեռնագնացների և բնագետների ուշադրության կենտրոնում: Լեռան գագաթից կարելի է տեսնել Փոքր և Մեծ Կովկասի լեռնաշղթաների մեծ մասը:

Արագածը հայտնի է իր եզակի բնությամբ՝ ալպիական մարգագետիններով և սառնորակ աղբյուրներով։ Հեռավոր անցյալում լեռան վրա հրաբխի ժայթքումից առաջացած խառնարանը՝ աշխարհի ամենամեծ խառնարաններից է։ Արագած բարձրանալու լավագույն ժամանակը հունիսից օգոստոս ընկած ժամանակահատվածն է, երբ լեռնային արահետները չոր են և անվտանգ: Ձմռանը, երբ լանջերը ծածկված են ձյունով, միայն պրոֆեսիոնալ լեռնագնացներն են դահուկներով հաղթահարում բարձունքը։

Վերջին տարիներին Հայաստանում ակտիվորեն զարգանում է արշավային զբոսաշրջությունը: Զարմանալի չէ, որ այս «լեռնային կղզին» անդիմադրելի է նրանց համար, ովքեր սիրում են բարձունքներ նվաճել:

Արագածոտնի մարզի տեսարժան վայրերը

Մարզը կարող է պարծենալ այնպիսի անձեռնմխելի և կիսավեր միջնադարյան հուշարձաններով, ինչպես Ամբերդի ամրոցը, միջնադարյան վանքեր Սաղմոսավանքը և Հովհանավանքը: Հայոց այբուբենի հիմնադիր Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի գերեզմանը գտնվում է Օշական գյուղում՝ Արագածոտնի մարզկենտրոնից ոչ հեռու: Հայերի համար այս վայրը հանդիսանում է ազգային սրբատեղի:

Արագածոտնի մարզում է գտնվում նաև Բյուրականի հայտնի աստղադիտարանը, որը հիմնադրել և ղեկավարել է ականավոր հայ գիտնական և աստղագետ Վիկտոր Համբարձումյանը։

Աշտարակ

Աշտարակը Արագածոտնի մարզի վարչական կենտրոնն է: Այն գտնվում է Քասաղ գետի ձախ ափին։ Քաղաքի անվանումը առաջին անգամ հիշատակվել է 9-րդ դարում: Քաղաքը գտնվում է Երևանին մոտ, այնպես որ շատ հեշտ է այնտեղ հասնել մեքենայով կամ տաքսիով:

Աշտարակի տեսարժան վայրերը
Առաջին վայրը, որը հարկավոր է այցելել Աշտարակում՝ գլխավոր հրապարակն է: Այնտեղ է կանգնեցված Ներսես Աշտարակեցու գեղեցիկ արձանը: Վերջերս հրապարակի կենտրոնում տեղադրվել են նաև ծառերի տեսքով գեղեցիկ շատրվաններ: Հրապարակի հարևանությամբ է գտնվում հայ մեծ արձակագիր Վարդգես Պետրոսյանի արձանը:

Աշտարակում է գտնվում Պերճ Պռոշյանի տուն-թանգարանը։ Եվ, իհարկե, Աշտարակի ամենահիասքանչ տեսարժան վայրերից են կիրճի եզրին ծվարած Կարմրավորի, Ծիրանավորի և Սպիտակավոր երեք հնագույն եկեղեցիները։Քաղաքի ամենահին տները գտնվում են այս հատվածում:

Talin town.jpg


Թալին

Թալին քաղաք Հայաստանի Արագածոտնի մարզում։ Երևան քաղաքից 68 կիլոմետր հեռավորության վրա։
Քաղաքային համայնք Թալինի տարածաշրջանում։ Նախկինում եղել է Թալինի շրջանի վարչական կենտրոնը։ Նախկինում ունեցել է Թալինա, Թալին Մեծ, Թալին Վերին, Թալնո ոտն, Հայի Թալին, Տալին անվանումները։ Թալին է վերանվանվել 1978 թվականին։ 1964 թվականից դարձել է քաղաքատիպ ավան, իսկ 1995 թվականի վարչատարածքային ռեֆորմից հետո դարձել է քաղաք։Թալին քաղաքի քաղաքապետ դարձավ Գուրգեն Գրիգորյանը աշխատելով մինչև 2002 թվականը, նրան հաջորդեցին ևս երկու քաղաքապետ։ Երևան քաղաքից գտնվում է 68 կմ հեռավորության վրա, մարզկենտրոնից՝ 48 կմ։ Այստեղով է անցնում Երևան-Գյումրի միջպետական նշանակության ավտոմայրուղին։

Հնում մտել է Այրարատ աշխարհի Արագածոտն գավառի մեջ։ Հնագիտական պեղումներից պարզվում է, որ Թալինը բնակելի է եղել մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակում, իսկ ըստ Թովմա Արծրունու «Պատմության», Թալինը հիմնադրել է Անանիոս Բագրատունի իշխանի կողմից 9-10-րդ դարերում։ Այն Թալինա անունով հիշատակվում է Պտղոմեոսի կողմից՝ 2-րդ դար։

Սկսած 7-րդ դարից հաճախ հիշատակվում է, երբեմն որպես գյուղ, երբեմն էլ որպես ավան կամ քաղաք։ Քաղաքում կառուցված է Սբ. Աստվածածին կամ Փոքր եկեղեցին, որը կառուցվել է 689 թվականին Ներսեհ պատրիկ Կամսարական իշխանի կողմից։ Քաղաքից հարավ գտնվում է միջնադարյան քարավանատունը, բերդը։ Ըստ ուսումնասիրությունների, բերդը կառուցվել է 7-րդ դարում Կամսարական նախարարական տոհմի ներկայացուցիչների կողմից։ Բերդի նշանակությունը մեծ է եղել 16-րդ դարից սկսած, երբ թուրք-պարսկական պատերազմների ժամանակ այն արևմուտքից պաշտպանել է Երևանի մատույցները։
Թալինի մասին կան տարբեր ավանդություններ։ Օրինակ մի Թալին անունով աղջկա մասին։ Ասում են եղել է մի Թալին անունով աղջիկ, որը եղել է արքայադուստր։ Նա սիրել է մի գյուղացի տղայի։ Նրա հայրը ուզում էր, որ իր արքայադուստր աղջիկը ամուսնանա մի արքայազնի հետ։ Հայրը աղջկան ամուսնացնում է արքայազնի հետ։ Աղջիկը չի ներում հոր արարքը և իրեն ժայռից գցում է ցած։

Վաղ միջնադարյան հայկական ճարտարապետության եզակի հուշարձաններից է: Գտնվում է Թալին քաղաքի հյուսիսային մասում: Համալիրը բաղկացած է Կաթողիկե և բազիլիկ եկեղեցիներից, պալատական կառույցից և գերեզմանոցից:

Կաթողիկե եկեղեցի (կամ Թալինի մեծ տաճար): Կառուցումը վերագրվում է Կամսարական իշխաններին: Տաճարի մասին պատմական, վիմագրական տեղեկություններ չեն պահպանվել: Ըստ ճարտարապետական առանձնահատկությունների վերլուծության, Կաթողիկեն թվագրվում է VII դ.: Ունի հինգ մուտք՝ մեկը արևմուտքից, երկուական՝ հյուսիսից և հարավից: Կառուցված է սև և կարմիր սրբատաշ տուֆ քարով: Կաթողիկեն առանձնանում է իր արտաքին հարուստ դեկորատիվ հարդարանքով՝ լուսամուտների քանդակազարդ պսակներով, քիվերով, արևմտյան ճակատի ինքնատիպ լուծումով: Տաճարի ներսում պահպանվել են որմնանկարչության մնացորդներ, որոնց պատվիրատուն Մովսես Եկեղեցապանն է, ինչի մասին վկայում է եկեղեցու ներսում պահպանված արձանագրությունը:https://www.youtube.com/embed/cUCtMHnw6Y0?version=3&rel=1&showsearch=0&showinfo=1&iv_load_policy=1&fs=1&hl=ru&autohide=2&wmode=transparent

Համացանցի օգնությամբ տեղեկություններ հավաքիր Արագածոտնի մարզի տեսարժան վայրերի մասին։

Դաշտադեմի ամրոց

Հանդիպում է նաև Դաշտադեմի ամրոց, Քաղենիի ամրոց, Քաղենիի բերդ, Թալինի բերդ, Ներքին Թալինի բերդ, Փոքր Թալինի բերդ տարբերակներով:
Քաղենիի ամրոցի խոշոր համալիրը գտնվում է Դաշտադեմ գյուղի հարավային եզրին։ Ենթադրվում է, որ այն կառուցվել է ուրարտական ամրոցի տեղում` Կամսարականների օրոք։ Միջնադարյան դղյակը, ի տարբերություն հայկական լեռնաշխարհի մնացած ամրաշինական համակարգերի, զուրկ է եղել բնական պաշտպանությունից և ապավինել է իրեն շրջափակող հզոր պարիսպներին:

Ամրոցի-համալիրի տարածքում կան երկու եկեղեցիներ` 7-րդ դարի եկեղեցին, որը գտնվում է ամրոցի արտաքին բերդապարսպի հարավ-արևելյան մասում (այժմ պահպանված միայն հիմնապատերը) և հյուսիսային պատին կից է միանավ Սուրբ Սարգիս (10-րդ դար) սրբատաշ կարմիր տուֆից թաղածածկ եկեղեցին: Ամրոցն ունի ստորերկրյա գաղտնուղի, որն սկիզբ է առնում պարսպի հարավ-արևմտյան պատի կենտրոնից և հասնում արևմտյան կողմի ձորակը: Այս ամենը վկայում են, որ Դաշտադեմի ամրոցը քաղաքական-վարչական կենտրոն լինելուց բացի եղել է նաև Հայաստանի պաշտպանական կարևոր վայրերից մեկը:



Արագածոտնի մարզի Աշտարակի տարածաշրջանի Կոշ (Կվաշ) գյուղից հյուսիս բլրի գագաթին գտնվում է մի ամրոց, որը կրում է Կոշ անունը, այն թվագրվում է 13-րդ դարով։ Ամրոցն ունի ուղղանկյուն, անկյուներով hատակագիծ, կառուցված է մաքուր տաշած տուֆի խոշոր քարերով, իսկ ստորին մասը՝ կոպտատաշ բազալտով։

Կոշ գյուղից հարավ խճուղու եզրին կանգուն է կարմիր տուֆից կերտված խաչքար-հուշարձան 1195 թվականին բարձրությունը 6,8 մ։ Ըստ արձանագրության՝ նվիրված է Արագածոտնի գավառը սելջուկյան թուրքերից ազատագրելուն։


Արագածոտնի մարզի Աշտարակի տարածաշրջանի Կոշ (Կվաշ) գյուղից հյուսիս բլրի գագաթին գտնվում է մի ամրոց, որը կրում է Կոշ անունը, այն թվագրվում է 13-րդ դարով։ Ամրոցն ունի ուղղանկյուն, անկյուներով hատակագիծ, կառուցված է մաքուր տաշած տուֆի խոշոր քարերով, իսկ ստորին մասը՝ կոպտատաշ բազալտով։

Կոշ գյուղից հարավ խճուղու եզրին կանգուն է կարմիր տուֆից կերտված խաչքար-հուշարձան 1195 թվականին բարձրությունը 6,8 մ։ Ըստ արձանագրության՝ նվիրված է Արագածոտնի գավառը սելջուկյան թուրքերից ազատագրելուն։


Ամբերդ ամրոց-համալիրը Հայաստանի անառիկ ամրոցներից մեկն է: Այն կառուցվել է Արագած լեռան լանջերին և գտնվում է  ծովի մակարդակից 2300 մետր բարձրության վրա։ Դեպի ամրոց տանող ճանապարհը անմարդաբնակ է, այն նրբորեն միախառնվում է բլուրներ հետ, իսկ Ամբերդի բարձունքից հրաշալի տեսարան է բացվում դեպի հորիզոն։
Երկհարկանի կառույցն ունի նաև  փառահեղ սանդուղքներ, իսկ պատերից վեր են խոյանում ամրոցը պաշտպանող հզոր աշտարակները։ Ամբերդի ամրոցի արտաքին ճարտարապետությունը պարզ է և արտահայտիչ՝ կորընթարդ ձևավորված գմբեթներով և հզոր աշտարակներով։

Մայրենի

Եղիշե Չարենցի տուն-թանգարանը հիմնադրվել է 1964 թ. 20-րդ դարի հայ անվանի բանաստեղծի` 1935-1937 թթ. ապրած բնակարանում: Բացվել է 1975 թ. հունվարին:
Այսօր թանգարանն ընդգրկում է 575 քմ տարածք, վերականգնված է մեմորիալ մասը, իսկ մյուս երեք հարկաբաժինները զբաղեցնում է հիմնական ցուցադրությունը: Տուն-թանգարանը բանաստեղծի կյանքի, ստեղծագործության, ազգային-հասարակական գործունեության ուսումնասիրության գիտական կենտրոն է:
Թանգարանում պահպանվում են բանաստեղծից մեզ հասած մասունքներ, նյութեր` կապված Չարենց մարդու, քաղաքացու, մեծ բանաստեղծի, թարգմանչի, հրատարակչի հետ, որոնց ընդհանուր թիվը հասնում է 17 հազարի: Հիմնական ‎ֆոնդն ընդգրկում է 8000-ից ավել թանգարանային նմուշ: Թանգարանի նվիրական մասերից է հուշատունը`արևելյան ու եվրոպական արվեստների նուրբ,
բարձրաճաշակ համադրումով, որտեղ մեծ արժեք է ներկայացնում բանաստեղծի անձնական գրադարանը:
Թանգարանն իր հիմնական առաքելությունից բացի, կազմակերպում է ցուցահանդեսներ, գրական-երաժշտական երեկոներ, դասախոսություններ, համերգներ, հանդիպումներ, շնորհանդեսներ, պոեզիայի օրեր և այլն:

ՏԱՍՆՈՐԴԱԿԱՆ ԿՈՏՈՐԱԿՆԵՐԻ ԲԱԶՄԱՊԱՏԿՈՒՄԸ

Դրական տասնորդական կոտորակները բազմապատկելու համար պետք է`

1) անտեսելով կոտորակների գրառումներում եղած ստորակետները` բազմապատկել ստացված բնական թվերը,

2) ստացված արտադրյալում աջից ստորակետով առանձնացնել այնքան թվանշան, քանի թվանշան որ կա երկու արտադրիչների կոտորակային մասերում միասին։

Օրինակ` 23,5 ⋅ 0,01 = 0,235

Առաջադրանքներ

1.Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) 3,81 ⋅ 2,12 =8.0772
դ) 17,32 ⋅ 816,1= 14,134.852
է) 0,1 ⋅ 0,001=0.0001
բ) 16,7 ⋅ 0,29 =4.843
ե) 1,11 ⋅ 0,32 =0.3552
ը) 23,5 ⋅ 8,12 =190.820
գ) 0,132 ⋅ 0,55 =
132
55
660
6 600
0.07260
զ) 0,92 ⋅ 10,03 =
92
1003
276
92000
9.2276

թ) 17,7 ⋅ 17,7=

177
177
1139
11390
17700
313.29

2. Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) 6,251 ⋅ 7=43.957
դ) 14,55 ⋅ 0,01=0.1455
է) 7,86 ⋅ 0,1=0.786
բ) 0,302 ⋅ 2=0.604
ե) 0,04 ⋅ 85=0.00180
ը) 12,5 ⋅ 80=1000
գ) 18,11 ⋅ 30=543.3
զ) 6,37 ⋅ 0,001=0.0637
թ) 31,232 ⋅ 25=780.224

3. Ճանապարհորդը 4 ժ քայլել է 5,2 կմ/ժ արագությամբ և 3 ժ՝ 4,8 կմ/ժ արագությամբ։ Որքա՞ն ճանապարհ է նա անցել։\
35.2

4. Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) (6,4 ⋅ 0,5) ⋅ 0,2=1.6
գ) (15,2 ⋅ 6) ⋅ 8,7 = 793.44
ե) 5 ⋅ 9,8 ⋅ 0,2=9.8

5.Արտահայտե՛ք կիլոգրամներով.

ա) 7 կգ 344 գ=7.344

գ) 1 կգ 600 գ=1.6

ե) 10 ց 75 կգ 110 գ=1075.11

բ) 13 կգ 45 գ=13.045

դ) 4 ց 15 կգ 23 գ=415.023

զ) 188 գ=0.188

6. Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) 7,31 ⋅ 2,06=15.0586
դ) 20,02 ⋅ (–11,99) =-240.0398
է) (–0,72) ⋅ (–0,27) =0.1944
բ) 0,1 ⋅ 4,767 =0.4767
ե) (–34,8) ⋅ (–0,348) =12.1104
ը) (–3,61) ⋅ 9,876= -35.65236

7. Շոգենավն առաջին օրն անցավ ամբողջ ճանապարհի 1­/7‐ը, իսկ երկրորդ օրը՝2/7 ‐ը։ Ճանապարհի ո՞ր մասը մնաց անցնելու։
1/7+2/7=3/7
7/7-3/7=4/7

8. Երկու քաղաքների միջև եղած ճանապարհը մեքենան կարող է անցնել 5 ժամում, եթե ընթանա 80 կմ/ժ արագությամբ։ Սակայն մեքենան ճանապարհի առաջին կեսն անցել է 100 կմ/ժարագությամբ, երկրորդը` 50 կմ/ժ։ Ինչքա՞ն ժամանակում է մեքենան անցել ամբողջ ճանապարհը։

5×80=400
400-200
200:50=4
6

Մայրենի

  • Ընդլայնի՛ր տեքստը՝ գրելով համապատասխան լրացումներ՝
  • Արևոտ առավոտ էր: Բաց երկնքում շողում էր դեղին արևը: Կապույտ ծովը հանդարտ էր: Եղանակը հարմար էր ճամփորդելու համար: Սակայն քիչ անց սկսվեց ուժեղ անձրև, ուժեղ քամին դարձավ սարսափելի փոթորիկ: Որոտաց լույսավոր կայծակը, և օրը մռայլվեց:
  • Դուրս բեր տեքստում գրածդ լրացումները և գրիր, թե ինչ խոսքի մաս են:
    Արևոտ բաց դողին կապույտ ուժեղ սարսափելի լույսավոր ինչպիսի
  • Բառակազմության ենթարկի՛ր հետևյալ բառերը: (Ուշադրություն դարձրու բառերի գրության ձևին. սովորի՛ր)
  1. վերելք վեր ելք
  2. երբևէերբ և է
  3. երբևիցե երբ և իցե
  4. մարդ մարդ
  5. մարդիկ մարդ իկ
  6. ամենաէական ամենա է ական
  7. բազմերանգբազմ երանգ
  8. ծովեզր ծով եզր
  9. մանրէ մանր է
  10. նորեկ նոր եկ
  11. վերելք
  12. վայրէջք վայր էջք
  13. կիսաեփ կիս ափ
  14. խմբերգ խմբ երգ
  15. էակ է ակ
  16. գոմեշգ գոմ էշ

Поделиться ссылкой:

Հաստատուն մագնիսներ Լույսի աղբյուրներ,լույսի ուղղագիծ տարածում: Արեգակի և լուսնի խավարումներ:

  1. Ո՞ր մարմին է կոչվում հաստատուն մագնիս:
    Այն մարմինը, որոը պահպանում է իր մագնիսական հատկությունը երկար ժամանակ կոչվումէ հստատուն մագնիս։
  2. Մագնիսի ո՞ր մասերն են անվանում բևեռներ:
    Այն հատվածը, որտեղ մագնիսական ազդեցույունը ավելի ուժեղ է կոչվում է բևեռ։
  3. Ի՞նչ է կողմնացույցը, և ինչո՞վ է պայմանավորված նրա աշխատանքը:
    Կողմնացույցը մագնիսե սլաքից կազմված իր է, որը ցույց է տալիս հյուսիսը և հարֆը։
    Աշխատում է երկրի շնոիվ։
  4. Ձեզ հայտնի ո՞ր բնագավառներում են օգտագործվում մագնիսները:
    Կենցաղաին իրերում, հեռախոներում, խաղալիքներում և այլն

Ճամփորդություն

Մենք ընկեր Հեղինեյի հետ գնացինք թանգարան։ Թանգարանում մեզ պատմեցին հին ժամանակների մասին։ Աշխատողները պատմեցին Ուրարտուի մասին։ Ցույց տվեցին կույժեր, մահվան կույժեր, արձաններ, զենքեր, Արգիշտի առաջինի սաղավարթը։ Թանգարանից դուրս գալուց հետո մենք բարձրացանք բերդաքաղաք։ Այն գտնվում էր բարձր վայրում այնտեղ կաին քանդվածքներ։ Կայն շատ սեպագրեր և պեղման վայրեր։

Տասնորդական կոտորակներ

Տասնորդական կոտորակներ

Առաջադրանքներ

  1. Կատարե՛ք բազմապատկում
    25,15×1000=25150

1,369×10=13,69
0,001×100=0,1
7,3×1000=7300
0,12×10=1,2
0,1×100=10

461,3×100=46130
0,0045×1000=4,5

  • Կատարե՛ք բաժանում

12,64:100=0,1264
5,14:10=0,514
0,01:10=0,001
3,87:100=0,0387

5:10=0,5

67,2:100=0,672
12,3:1000=0,0123

0,7:10=0,07

  • Լուծեք հավասարում

x+3,458=75,124
75,124
 3,458
         71,666

x-14,25=2,47
14,25
  2,47
       16,72

x+2,5=7,5
7,5-2,5=5

3,74+x=56,74
5674
 374

    6048

  • Կատարեք գումարում

 
2,458+7,12=9,578

15,36+7,56=22,92
56+36=92

89,11+0,44=89,55

5,909+0,01=5,919

8,5+78,56= 87,06

86,35+2,14=88,49

  • Կատարեք հանում

7,25-1,36=5.89

45,78-32,14=13.352

65,28-8,65=5.663

86,012-72,66=13.946

30,47-0,1=30.37

7,2545,7865,2886,01230,4756,22
1,3632,14   8,6572,660,147,02
5,89  1 3.64       566 3  13,35230,37       9,2

56,22-47,02=9.2

+

  • Համեմատեք տասնորդական կոտորակնրը

32,25  < 65,214

23,14 < 23,56

58,196 < 58,200
78,36 > 77,55

47,654 < 47,655

0,005 > 0,001

Մայրենի

   

  • Որտե՞ղ և ե՞րբ է ծնվել Եղիշե Չարնեցը։
    1897
  • Ի՞նչ վարկածներ գիտես Չարենցի գրական անվան հետ կապված, ի՞նչ էր բանաստեղծի անուն ազգանունը։
    1 Նա բառախաղի է վերածել Պուշկինի բանաստեղծությունը
  • Երբ հայրը գումար էր տվել բանաստեղծին՝ կոշիկ առնելու համար, ի՞նչ էր գնել Չարենցը և ինչպե՞ս էր բացատրել իր արածը, երբ հայրը նախատել էր նրան։
    նա գնել էր գիրք և ասաց ավելի լավ է բոբիկ ոտքերով քան բոբիկ խելքով
  • Ի՞նչ է գազելը, Չարենցը ու՞մ էր գազել նվիրել։
  • Ընդգծի՛ր ստեղծագործությունների այն հատվածները, որոնք Չարենցինն են.

Սիրում եմ մեր երկինքը մուգ, ջրերը ջինջ լիճը լուսե․․․

Նայում եմ մինչև որ անզոր գլուխս ծնկիդ է թեքվում․․․

Գործն է անմահ, լա՜վ իմացեք․․․

Աշունը ձորն է մտնում․․․

Քաղցած, ամեհի է գալյի պես աշունը․․․

Իջել է ամպը սարին․․․

Այն ի՞նչ ամպ էր՝ աղոտ-աղոտ ծռվեցավ․․․

Խմի՛ր թախիծը հոգու, որպես հրճվանք ու գինի․․․

  • Գտի՛ր Չարենցին
  • Երևակայի՛ր, որ հնարավորություն ունես հանդիպելու Չարենցին: Ինչպե՞ս կվարվեիր, ի՞նչ կհարցնեիր, ի՞նչ կպատմեիր բանաստեղծին:

Թագավորության պայքարն արտաքին ուժերի դեմ

 Ասորեստանի ո՞ր արքաներին հաջողվեց վերականգնել իրենց տերության դիրքերն Առաջավոր Ասիայում։
Ռուսա-2
2․ Սարգոն 2-ը երբ է կողոպտել Արդինի-Մուսասիր տաճարը։
685-645
3․ Հատկապես ո՞ր կողմ էր ուղղված Ռուսա 2-ի նվաճողական քաղաքականությունը։
Ասորեստանի
4․ Ո՞վքեր էին կիմերները։ Ի՞նչ քաղաքականություն իրականացրեց Ռուսա 2-ը կիմերների նկատմամբ։
Նա մացավ նրանց հետ վայր ցեղց
5․ Ի՞նչ գիտեք Թեյշեբաինի քաղաքի մասին։

այն կառուցվել է Թեշյշեբա ասծո պատվին։

Հայոց թագավորությունները Ք․ա․ 3-րդ դարում

1․ Ներկայացրեք Հայաստանի վիճակը Ք․ա․ 4-րդ դարի վերջին։
Այդ ժամանակն նա ժատ ուժեղ էր։
2․ Ո՞վ էր Հայաստանի վտանգավոր հարևանը Ք․ա․ 3-րդ դարում։ Նրա դեմ պայքարում որն էր հայերի հաջողության գլխավոր պատճառը։
Սելևկյանա
3․ Ո՞վքեր էին իշխել Կոմմագենեում Ք․ա․ 3-րդ դարում։
Մկեդոնիան
4․ Ե՞րբ է գահակալել Երվանդ 4-րդ Վերջին արքան։
220
5․ Ո՞մ զորքերը տապալեցին Մեծ Հայքի Երվանդական վերջին արքային։ Ո՞վքեր էին գլխավորում այդ զորքերը։
Սելեվեկյաի զոքերը Արտաշես Զարեհ
6․ Ո՞րտեղի կառավարիչներ նշանակվեցին Արտաշեսը և Զարեհը։
Ծոփք Զարեհ
Մեծ հայք Արտաշես